Lęk i strach to naturalne emocje, których człowiek doświadcza w wielu różnych okolicznościach i sytuacjach życiowych, bez względu na wiek, płeć czy kolor skóry. Pojawia się zwykle wtedy, gdy osoba dostrzega lub przewiduje wystąpienie zagrożenia. Strach i lęk pełni bardzo ważną funkcję sygnalizującą zbliżające się niebezpieczeństwo i współwystępują z ważnymi reakcjami obronnymi tj. ucieczka, walka czy atak.
Zaburzania lękowe
Niepokoje różnią się od siebie na przykład prawdopodobieństwem wystąpienia określonego zdarzenia czy wielkością realnego niebezpieczeństwa. Kiedy reakcja emocjonalna w postaci strachu czy przerażenia okaże się proporcjonalna do wielkości zagrożenia, to uważa się ją za adaptacyjną, pozwalającą na uaktywnienie odpowiednich strategii radzenia sobie. Co więcej, jeśli po pewnym czasie od wystąpienia zagrożenia jej intensywność maleje i znowu pojawia się poczucie pewności i bezpieczeństwa, to należy uznać że osoba wraca do równowagi po wystąpieniu znacznego stresu.
Czasami jednak przeżywane niepokoje mogą stać się źródłem dużego cierpienia i problemów w codziennym funkcjonowaniu. Dzieje się tak, kiedy reakcja emocjonalna jest zbyt wygórowana względem wielkości zagrożenia. Na przykład osoba wpada w popłoch na widok niewielkiego pająka czy przeżywa silny lęk przed przebywaniem w windzie, z obawy przed utratą możliwości wydostania się w dowolnym momencie.
A więc zmagamy się ze strachem czy lękiem?
Różnica między strachem a lękiem jest taka, że strach wynika z bezpośredniego zagrożenia. To naturalna reakcja ciała na psychologiczne i fizyczne niebezpieczeństwo. Lęk zaś jest stanem emocjonalnym nastawionym na przyszłość, wyraża się często poprzez martwienie się na zapas i planowanie. Sytuacja, w której się znajdujemy, wywołuje lęk, ponieważ jej nie kontrolujemy, nie jesteśmy w stanie przewidzieć przyszłości. Lęk pojawia się, kiedy nie jesteśmy pewni, co się wydarzy. Gdy mamy do czynienia z nadmiernym, przewlekłym lękiem i napięciem, które występuje przez większość czasu, niezależnie od sytuacji, okresowo lub w pewnych sytuacjach, obiektywnie niezagrażających, to możemy mówić o zaburzeniu lękowym. Powoduje ono olbrzymie cierpienie psychiczne, a także bardzo nieprzyjemne doznania fizyczne, które mogą stać się przyczyną różnych chorób somatycznych.
Typowe objawy:
- uczucie duszności,
- problemy żołądkowe,
- wysokie ciśnienie,
- trudności w koncentracji,
- bezsenność,
- bóle kręgosłupa,
- bóle głowy,
- kołatanie serca,
- nagłe uczucia gorąca,
- napady drgawkowe,
- zaburzenia seksualne,
- zaburzenia funkcjonowania organów wewnętrznych,
- porażenia narządów ruchu,
- derealizacja (poczucie jakby otaczający świat był zmieniony, nierealny),
- depersonalizacja (poczucie, że “ja” to “nie ja”).
Doświadczając takich objawów lęk jeszcze bardziej rośnie i koło się zamyka.
Wszystkie te objawy są typowe dla zaburzeń lękowych, jednak bardzo ważne, aby widzieć z jakim rodzajem lęku mamy do czynienia, gdyż to ma wpływ na sposób leczenia. Jeżeli doświadczany lęk jest trudny do określenia, nasz terapeuta pomoże w jego doprecyzowaniu. Istotny jest fakt, że osoby doświadczające silnego lęku, zdają sobie sprawę z irracjonalności swoich lęków, jednak pomimo to czują olbrzymi niepokój.
Rodzaje zaburzeń lękowych
W Europie obowiązuje klasyfikacja chorób ICD 10 i według tej klasyfikacji wyróżniamy następujące zaburzenia lękowe:
- Lęk uogólniony (GAD)
- Fobia społeczna
- Agorafobia
- Napady paniki
- Fobie specyficzne/swoiste (np. przed pająkami, przed lataniem, wysokością, krwią, przebywaniem w zamknięciu itd.)
- Zaburzenia obsesyjno – kompulsyjne (OCD)
- Zaburzenia Stresowe Pourazowe (PTSD)
Kiedy szukać pomocy?
Lęk jest naturalną reakcją emocjonalną, jednak staje się problemem, kiedy zaczyna być nieadekwatna wobec sytuacji albo bodźca, towarzyszy codziennie, ogranicza normalne funkcjonowanie.
Najbardziej skuteczną metodą terapii w radzeniu sobie z lękiem jest terapia poznawczo-behawioralna. wg badań psychoterapia poznawczo – behawioralna przyniosła poprawę u 87% osób wśród badanej populacji pacjentów.
Umów się na konsultację z naszym specjalistą
Jeżeli czujesz, że potrzebujesz pomocy, nie zwlekaj, skontaktuj się z nami. Pierwsze spotkanie ma charakter konsultacyjny, a zatem nasz terapeuta pomoże ci określić jakiego rodzaju pomocy potrzebujesz i określi wstępny plan oddziaływań.
Nasi terapeuci poznawczo-behawioralni:
Podczas leczenia traumy, silnego stresu w tym stresu pourazowego wykorzystuje się metody terapeutyczne:
- EMDR (z angielskiego – Eye Movement Desensitization and Reprocesing), którą ponad 30 lat temu zapoczątkowały obserwacje i badania przeprowadzone przez Francine Shapiro, jest bardzo prężnie rozwijającą się formą psychoterapii, zyskującą wielu zwolenników na całym świecie.
- Terapia metodą przedłużonej ekspozycji
- EMDR (z angielskiego – Eye Movement Desensitization and Reprocesing), którą ponad 30 lat temu zapoczątkowały obserwacje i badania przeprowadzone przez Francine Shapiro, jest bardzo prężnie rozwijającą się formą psychoterapii, zyskującą wielu zwolenników na całym świecie.
- Terapia metodą przedłużonej ekspozycji
Najczęściej zadawane pytania
Czy potrzebuję pomocy psychologa?
Z pomocy psychologa warto skorzystać, gdy obecna sytuacja jest na tyle trudna, że niemożliwe jest samodzielne znalezienie rozwiązania bądź problemy emocjonalne utrudniają normalne funkcjonowanie. Warto się wówczas zgłosić na konsultację do jednego z naszych specjalistów, który pomoże określić czy Państwa sytuacja wymaga wsparcia psychologicznego czy też psychoterapii.
Kiedy udać się do psychologa a kiedy do psychoterapeuty?
Psycholog jest osobą wyspecjalizowaną w diagnozie, udzielaniu wsparcia psychologicznego oraz prowadzenia psychoedukacji. Psychoterapeuta to osoba, która ukończyła dodatkowe kilkuletnie szkolenie z zakresu prowadzenia terapii, a zatem jest wyspecjalizowana w leczeniu zaburzeń psychicznych.
Czy psychoterapia działa?
Psychoterapia to najczęściej stosowana metoda leczenia zaburzeń psychicznych. Może być jedyną formą pracy nad problemami pacjenta albo stanowić uzupełnienie leczenia farmakologicznego. Jej skuteczność została udowodniona wieloma badaniami (jedne z badań wskazują, iż 80% osób objętych psychoterapią czuło się i funkcjonowało lepiej, niż niejedna osoba, która nigdy nie korzystała z psychoterapii), dlatego lekarze często kierują swoich pacjentów na terapię poznawczo-behawioralną. Badania wskazały, że psychoterapia jest też skuteczniejsza niż efekt placebo. Efekt placebo oznacza oddziaływanie takich czynników, które nie dotyczą technik terapeutycznych, jak wsparcie, nastawienie, doradzanie. Nie są specyficzne jedynie dla psychoterapii i obecne mogą być również w rozmowie z przyjacielem. Najskuteczniejsza jest jednak prawdziwa psychoterapia, na której skuteczność wpływa nie tylko efekt placebo, lecz również techniki psychoterapeutyczne.
Jak przygotować się na pierwsze spotkanie?
Decyzja o podjęciu terapii jest najczęściej ważnym momentem w życiu, a zatem może budzić niepokój i stres. Warto zadbać o to, żeby przyjść na miejsce chwilę wcześniej i przez kilka minut zebrać na spokojnie myśli. Nie trzeba się specjalnie przygotowywać. Jeżeli posiadają Państwo dokumentację związaną z wcześniejszym leczeniem bądź skierowanie od psychiatry prosimy zabrać je ze sobą.
Co jeśli nie wiem, który rodzaj terapii bądź, który terapeuta byłby dla mnie najodpowiedniejszy?
Pierwsze spotkanie ma charakter konsultacji psychologicznej. Dokonamy wszelkich starań, by wysłuchać jaki jest Państwa problem i dobrać odpowiedni rodzaj oddziaływań.
Jak przebiega terapia?
Podczas pierwszych spotkań terapeuta uważnie słucha i zbiera informacje dotyczące Państwa problemu, planując przy tym dalsze oddziaływania. A zatem można powiedzieć, że początek terapii (pierwsze kilka spotkań) ma charakter diagnostyczny a jego efektem jest wyznaczenie celów terapeutycznych. Terapeuta jest mocno zaangażowany w ten proces i na bieżąco daje informację zwrotną, jednocześnie wprowadzając oddziaływania nastawione na jak najszybsze rozwiązanie problemu. Dalszy etap terapii skupia się na wprowadzeniu przez pacjenta zmian wynikających z celów terapeutycznych. Ostatni etap to podsumowanie terapii i planowanie działań w celu zapobiegania nawrotom.
Jak często odbywają się spotkania?
Spotkania odbywają się najczęściej raz w tygodniu. W sytuacji, gdy nie jest to możliwe bądź specyfika terapii dyktuje inaczej (np. w leczeniu PTSD, OCD), częstotliwość spotkań ustala się indywidualnie z terapeutą.
Jak długo trwa sesja?
Standardowo czas sesji wynosi 50 min. choć może się on różnić w zależności od rodzaju terapii. Szczegóły dotyczące czasu trwania sesji znajdziecie Państwo w naszym cenniku.
Ile trwa terapia?
Z założenia jest to terapia ograniczona w czasie, czyli terapeuta myśli o tym, aby to była terapia możliwie krótka w odniesieniu do efektów, które chcielibyśmy uzyskać określając cele terapeutyczne. Możemy zatem mówić o czasie od kilku do kilkudziesięciu sesji. Określenie tego czasu w przybliżeniu określa się już na początku procesu terapeutycznego przy aktywnym udziale pacjenta.
Czy jako rodzic/ opiekun powinnam/ powinienem przyjść na sesję z nastolatkiem?
Tak. W przypadku terapii dzieci i młodzieży pierwsze spotkanie ma charakter konsultacji rodzicielskiej, umożliwia to poznanie problemu od strony rodzica. Jeżeli Państwa dziecko nie ukończyło 15 r.ż. na pierwsze spotkanie zapraszamy wyłącznie rodziców, terapia dziecka rozpocznie się od drugiego spotkania. Zalecamy, aby młodzież od 15 r.ż. pojawiła się z rodzicem na pierwszym spotkaniu.
Czy w Centrum przestrzegamy zasady bezpieczeństwa związane z covid-19?
W naszym Centrum dokładamy wszelkich starań aby nasi pacjenci czuli się bezpiecznie. Przestrzegamy wszystkich zaleceń, które są konieczne do zachowania maksimum bezpieczeństwa podczas obecności na terenie naszej placówki